Trwa ładowanie strony...
W toczącym się sporze na tle kredytów tzw. „frankowych” nie może umykać uwadze szczególna rola jaką pełnią banki, a mianowicie spełniają szczególną funkcję zarówno gospodarczą, jak i społeczną. Z tej przyczyny działalność bankowa jest działalnością reglamentowaną, do której prowadzenia potrzebne jest zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego (art. 30a Prawa bankowego, Dz.U. 1997 Nr 140, poz. 939 z późn. zm., dalej: pr.bank.). Również KNF prowadzi nadzór bankowy nad działalnością banków, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach bankowych i zgodności działalności banków z prawem (art. 131 i 133 pr.bank.). Skrupulatny nadzór nad działalnością bankową jest konieczny w celu zapewnienia prawidłowego działania tego sektora. Powyższe wynika choćby z faktu, że sytuacje takie jak np. światowy kryzys finansowy w latach 2007-2009, czy nieprawidłowości i wypaczenia w działalności banków mogą mieć konsekwencje dla światowej gospodarki. Stąd nie można uznać, że banki posiadają absolutną swobodę w prowadzeniu swojej działalności, skoro ich działalność jest ściśle regulowana zarówno prawem krajowym, jak i europejskim.
Wyżej opisane ograniczenia wynikają z faktu posiadania przez banki statusu instytucji zaufania publicznego, co znajduje potwierdzenie w art. 3 Kodeksu Etyki Bankowej. Banki powinny zasługiwać na to szczególne zaufanie właściwym i etycznym zachowaniem w stosunku do swoich klientów. Podkreślenia wymaga, że banki posiadają znaczącą przewagę nad swoimi klientami zarówno w kwestii wiedzy, jak i sile negocjacyjnej przy ustalaniu warunków umowy. Nie ulega wątpliwości, że dla większości klientów – zarówno występujących w roli konsumentów, jak i przedsiębiorców, możliwość zmiany postanowień umownych zaproponowanych przez bank jest znacząco ograniczona, by nie powiedzieć, że nawet kompletnie nieistniejąca.
Ta szczególna rola, którą pełnią banki powinna stanowić punkt odniesienia do oceny, czy umowy kredytu powiązane z walutą CHF zawierane w olbrzymich ilościach do 2009 roku są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego lub naturą stosunku. Należy podzielić pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z 8 lipca 2016 r. (sygn. akt I CSK 570/15), zgodnie z którym „Uznanie w tzw. zasadach deontologii bankowej instytucji bankowej za instytucję zaufania publicznego może uzasadniać nałożenie na bank dodatkowych, kontraktowych obowiązków informacyjnych (…)”.
Oznacza to, że banki mogły co do zasady zawrzeć z kredytobiorcami umowy kredytu powiązane z walutą obcą, jednakże przy ich zawieraniu powinny działać zgodnie z zasadami współżycia społecznego, w szczególności w sposób lojalny wobec swoich klientów, spełniając należycie obowiązki informacyjne o czym niestety w zdecydowanej większości zapomniały.