ZABEZPIECZENIE ROSZCZENIA POPRZEZ WSTRZYMANIE PŁATNOŚCI RAT KREDYTOWYCH

W związku z kolejnym postanowieniem sądu w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia poprzez wstrzymanie płatności rat kredytowych do czasu wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie dostałem pytania dotyczące kiedy, jak i czy zawsze jest uzasadnione złożenie takiego wniosku.

W myśl art. 7301 § 1 kpc udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona postępowania, która uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w jego udzieleniu. Interes prawny występuje wówczas, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (7301§ 2 kpc).

Co do zasady zatem zabezpieczenie roszczenia niemajątkowego, jakim jest roszczenie o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu (nieważności umowy) wymaga uprawdopodobnienia ustalenia nieważności umowy i wykazania, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu w sprawie sądowej.

Uprawdopodobnienie roszczenia ustalenia nieważności umowy, by nie mylić z udowodnieniem, polega na wykazaniu w pozwie lub/i wniosku o zabezpieczenie, że zawarta umowa zawiera szereg wad, które dają bankowi na swobodne kształtowanie wysokości świadczenia należnego mu od kredytobiorców. Tak ukształtowana
umowa zawsze jest sprzeczna z art. 353(1) kc, naruszając naturę zobowiązania, a przez to nieważna z mocy art. 58 § 1 kc.

Celem postępowania jest zwolnienie kredytobiorców z przymusowego spełniania świadczeń na podstawie abuzywnych postanowień umownych. Wobec przyjęcia, że świadczenia spełnione w takiej sytuacji podlegają zwrotowi niezależnie od obowiązku zwrotu świadczenia na rzecz banku (uchwała III CZP 11/20), spełnianie kolejnych rat będzie utrudniało osiągnięcie celu postępowania. To zaś przemawia za istnieniem interesu prawnego po stronie kredytobiorców w uzyskaniu zabezpieczenia.

Zgodnie z utrwalonym już orzecznictwem Sądu Okręgowego w Warszawie, XXVIII Wydział Cywilny (tzw. frankowy) z którym się całkowicie zgadzam i przyjmuję za swoje podnosząc je pismach,

„posiadanie interesu prawnego przez kredytobiorców w uzyskaniu zabezpieczenia uzależnione jest od spełnienia warunku jakim jest zwrócenie bankowi w ratach kwoty uzyskanego kredytu.”

Biorąc pod uwagę aktualne orzecznictwo uważam, że obligatoryjnym elementem każdego pozwu zawierającego roszczenie o ustalenie nieważności umowy powinien być wniosek o zabezpieczenie tego roszczenia, w sytuacji gdy spłacając raty kapitałowo-odsetkowe kredytobiorca spłacił kwotę udzielonego kredytu w PLN. Wniosek złożony w pozwie nic nie kosztuje, natomiast złożony na etapie toczącego się postępowania podlega opłacie w wysokości 100 PLN.